หลังจากที่เราได้รู้จักส่วนประกอบของ CANVAS ไปแล้ว 5 ส่วน (จากบทความก่อนๆ) ได้แก่ Customer Segment (SC) , Value Proposition (VP) , Channel (CN) , Customer relationship (CR) , Revenue stream (RS) ซึ่งที่กล่าวมานี้ เป็นเสมือนเราวิเคราะห์ส่วนของหน้าร้าน ที่ต้องเจอกับลูกค้าตัวเป็น ๆ
ถ้ายกตัวอย่างธุรกิจง่ายๆ มาสักอย่างเพื่ออธิบายให้เห็นภาพ อย่างเช่น การขายกล้วยตาก (CS) ของเราเป็นนักท่องเที่ยวที่อยากซื้อของฝาก (VP) เราคือกล้วยตากชุบช็อกโกแลตที่ทำ package ชิ้คๆ เหมาะสำหรับเป็นของฝาก (CN) เราจะฝากขายตามหน้าสถานที่ท่องเที่ยวที่มีนักท่องเที่ยวมาเยอะ (CR) ทำถุงใส่กล้วยตากให้มีรายละเอียดของร้านเผื่อกลับมาตามหาซื้ออีกรอบ หรืออาจจะเขียน story ดีๆของกล้วยตากบนกล่อง เผื่อคนกินได้อ่านเพลินๆ ระหว่างเคี้ยว (RS) ขายเป็นกล่องหลายขนาดให้เลือก กล่องเล็กราคาหนึ่งเพื่อคนที่ชอบความซื้อง่าย กล่องใหญ่ก็เพิ่มราคามาอีกระดับหนึ่งเพื่อคนที่ชอบปริมาณและความคุ้มค่า
เล่าของเก่าเสร็จแล้ว กลับมาพูดของใหม่ส่วนที่เหลือครับ ในส่วนของฝากซ้ายมือของ CANVAS เราจะมองเป็นงานหลังบ้าน ที่คอยผลิตของให้ทางหน้าบ้านเอาไว้ขาย ก็ดูจะไม่ผิดครับ ซึ่งส่วนของหลังบ้านจะมีส่วนประกอบอยู่ 3 ส่วน นั้นคือ Key resource (KR) , Key activity (KA) และ Key partner (KP)
ทั้งสามส่วนนี้ เราต้องมาวิเคราะห์ว่า อะไรที่เป็น "KEY" จริงๆ ที่ช่วยไขเปิดประตูธุรกิจของเราให้ประสบความสำเร็จ รายละเอียดของกุญแจหลังบ้าน 3 ดอกนี้ เป็นอย่างไร ลองตามมาดูครับ
Key resources
Key Resource คือ แหล่งต้นทุนหลักในการผลิตสินค้าและบริการของเรา เป็น Asset ที่เราต้องมีเพื่อดำเนินธุรกิจให้เดินต่อไปได้ แบ่งได้เป็น 4 ประเภทย่อยๆ ได้แก่
- แหล่งเงินทุน (financial resource) : เงินทำธุรกิจหลักเราใช้เงินจากแหล่งใด เป็นเงินกู้ เป็นเงินตัวเอง หรือเป็นเงินจากการระดมทุน
- ที่ดินหรือเครื่องจักรที่ใช้ผลิต (physical resource) : เรามีที่ดินหรือทำเลร้านที่เป็น KEY หรือมีเครื่องจักร/อุปกรณ์ใดที่เป็น KEY
- ทรัพย์สินทางปัญญา(intellectual resource) : เช่น เราอาจมีใบสิทธิบัตรเฉพาะ เป็น barrier กันคู่แข่งเข้าสู่สนามธุรกิจนี้
- และสุดท้าย เรื่องคน (human resource) : เช่นเรามีบุคลาการที่เก่งในด้านเฉพาะทาง หรือมีทีมงานที่มีประสบการณ์ ใครทำแข่งยังไงก็สู้ไม่ได้ นี่ก็ถือว่าเป็น KEY
Key Activity : เรามีกิจกรรมทางธุรกิจที่สำคัญอะไรบ้าง เช่น มีแผนประชาสัมพันธ์ออก Booth มีบริการส่งของถึงบ้าน มีการตรวจสอบคุณภาพของสินค้าทุกๆวัน ลองเขียนกิจกรรมทางธุรกิจออกมา
Key partner
Key partner : คือ stakeholder ผู้ที่เป็นคนหรือกลุ่มคนสำคัญๆที่มีผลกระทบกับธุรกิจของเรา ไม่ว่าจะเป็น ซับพลายเออร์ หุ้นส่วน หรือ หน่วยงานราชการต่างๆ ฯ ซึ่งเป็นผู้ที่สร้างผลประโยชน์ให้กับธุรกิจของเราหรือสร้างประโยชน์ร่วมกับเรา
Key partner เป็นคนที่เชื่อมต่อระหว่าง Key resource และ Key activity นั่นคือ … (KP)อาจจะเป็นผู้ให้แหล่งต้นทุน (KR) ที่ใช้ในการทำธุรกิจ เช่น กลุ่มเจ้าของสวนกล้วยที่ส่ง/ขายกล้วยให้เรานำมาแปรรูป เจ้าหน้าที่ธนาคารที่ปล่อยเงินกู้ให้เรา หรือ (KP) อาจจะเป็นผู้ที่ช่วยเราทำกิจกรรมทางธุรกิจ (KA) เช่นบริษัทส่งกล้วยของเราเอาไปขายตามจุดขายต่างๆ เจ้าของร้านค้าที่เอากล้วยตากไปขายและพูดโปรโมทสินค้าให้เรา ซับพลายเออร์คนที่รับทำกล่อง packaging กล้วยตากของเรา เป็นต้น
ดังนั้นหลักการเขียน 3 KEY ที่กล่าวมานี้จะมีส่วนอ้างอิงอยู่เสมอกัน จากเท่าที่เล่ามา...หวังว่า น่าจะเป็นไอเดียในการเขียนกุญแจทั้งสามดอกของธุรกิจของเราได้นะครับ
ส่วนประกอบสุดท้ายของ CANVAS คือเรื่องของค่าใช้จ่ายของต้นทุนธุรกิจ
Cost structure
Cost structure : พวกต้นทุนที่เป็นรายจ่าย เราเอาข้อมูลจาก Key activity กับ Key resource มาเขียนเป็นเป็นข้อมูลรายจ่าย ในส่วนนี้ช่วยให้เราเห็นว่า ต้นทุนในการผลิตมีอะไรบ้าง และต้นทุนตัวไหนที่มีผลกับราคาของสินค้าและบริการของเรามากที่สุด
ทุกคนที่ทำธุรกิจนั้นต้องการกำไร ถ้าเราดูเปรียบเทียบกับ Canvas เทียบกับชีวิตจริง จะเห็นว่าข้อมูลในส่วนของ cost structure มันคือเงินที่ใช้จ่ายในส่วนของ หรือ "ต้นทุน"การผลิตและบริการ ซึ่งมันควรจะมีค้าน้อยกว่า revenue stream ที่เป็นเงิน"รายรับ"ของธุรกิจเรา พอคำนวณบวกลบกันก็จะชี้ให้เห็นกำไรของธุรกิจเราครับ
ภาพรวมของ 9 องค์ประกอบใน Business model canvas
ภาพรวมทั้งหมดของ Business model canvas ครับ ถ้าคิดว่าเป็นแนวคิดที่น่าสนใจ ลองเข้าไปดาวโหลดเครื่องมือที่จะช่วยวางแผน Business model ของธุรกิจ
รู้จักกับส่วนประกอบของ Canvas ไปแล้วนะครับ ต่อไปเป็นการนำเอาเครื่องมือนี้มาใช้ ตามอ่านต่อใน Part 5 ครับ
0 Comment:
แสดงความคิดเห็น